‘Een goede hechting tussen ouder en kind is ontzettend belangrijk’
Jeugdprofessionals Stefanie en Maartje aan het woord
Hoe kun je kinderen een goede start in het leven geven? Een goede hechting (of veilige hechting) draagt hieraan bij. Zwangere vrouwen en gezinnen met een pasgeboren baby kunnen begeleiding krijgen bij het op gang brengen van een veilige hechting. De jeugdprofessionals van Spring Jeugdhulp en Spring Jeugdprofessionals helpen hierbij. Jeugdprofessionals Stefanie Kaijen en Maartje Bekkers vertellen er meer over.
Soms hebben kinderen geen goede start in het leven. Ze worden te vroeg geboren, ze hebben een laag geboortegewicht, ze zijn ziek of ze groeien op in een onstabiele of onveilige gezinssituatie. Soms voelen ouders zich onzeker of hebben ze eigen problemen die het ouderschap in de weg staat. Kinderen die geen goede start hebben, kunnen zich minder goed ontwikkelen en kunnen op latere leeftijd problemen krijgen. De overheid wil kinderen én hun ouders helpen bij een zo goed mogelijke start. In 2018 is daarom het landelijke actieprogramma ‘Kansrijke Start’ gelanceerd. Het actieprogramma richt zich op het verbeteren van kansen voor kinderen. De periode voor, tijdens en na de geboorte is hierbij van belang – de zogenaamde eerste duizend dagen van een kind.
Actieprogramma ‘Kansrijke Start’
In het actieprogramma werken gemeenten en geboortezorg- en jeugdgezondheidszorgorganisaties nauw met elkaar samen, zoals verloskundigen, kraamverzorgenden en jeugdprofessionals. Zij geven voorlichting aan (aanstaande) ouders en ondersteunen hen tijdens de zwangerschap en de eerste jaren van het kind. Spring Jeugdhulp en Spring Jeugdprofessionals zijn aangesloten bij het actieprogramma. Spring Jeugdprofessionals biedt deskundige hulp, ondersteuning en toeleiding naar specialistische jeugdzorg in negen gemeenten in West-Brabant West. Ouders en kinderen kunnen deze ondersteuning aanvragen via de lokale toegang van hun gemeente. Spring Jeugdhulp biedt maatwerk jeugdhulptrajecten in Zeeland en West-Brabant Oost.
Veilige hechting
De Spring-organisaties hebben een eigen werkwijze ontwikkeld om gezinnen met een pasgeboren baby de best mogelijke start te geven. In deze werkwijze staat hechting centraal. Stefanie Kaijen van Spring Jeugdhulp en Maartje Bekkers van Spring Jeugdprofessionals vertellen er meer over. Maartje: “In Etten-Leur werk ik al enkele jaren met het actieprogramma ‘Kansrijke Start’. We hebben een eigen methode ontwikkeld om kinderen en hun ouders te begeleiden. Centraal in deze ambulante begeleiding staat het op gang brengen van een goede hechting tussen ouder en kind – ook wel een veilige hechting genoemd. Een veilige hechting heeft veel invloed op de sociale en emotionele ontwikkeling van een kind. Een veilig gehecht kind heeft minder kans op psychosociale problemen in het latere leven. Kortom: een goede hechting tussen ouder en kind is ontzettend belangrijk.”
Begeleiding aan huis
Stefanie: “We bieden ambulante begeleiding en komen bij gezinnen thuis. Vaak is het kindje al geboren, maar soms nog niet. Tijdens de zwangerschap geven we tips hoe je je kunt voorbereiden op de komst van je kindje, bijvoorbeeld door de babykamer in te richten, kleertjes te kopen of tegen de baby te praten.” Maartje vult aan: “Onze begeleiding bestaat uit drie fases. In de eerste fase maken we kennis met het gezin en bouwen we aan een vertrouwensband. In de tweede fase observeren we en geven we praktische tips en positieve feedback. Hierbij maken we onder andere gebruik van een videocamera. We filmen de ouders wanneer ze het kindje in bad doen, aankleden of voeden. Vervolgens kijken we de beelden samen terug. Wat ging er goed in de interactie met het kindje? Wat draagt bij aan een veilige hechting? We gaan uit van het positieve en stimuleren de ouders om dit in het vervolg weer zo te doen. Op die manier krijgen ze zelfvertrouwen. In de derde fase evalueren we de begeleiding en sluiten we het traject af. Na afloop is er een veilige hechting op gang gebracht.”
Maatwerktrajecten
Geen twee begeleidingstrajecten zijn hetzelfde: de ene keer duurt een traject drie maanden en de andere keer negen maanden. Ook de intensiteit van een traject kan verschillen. Zo vertelt Maartje: “De gezinnen waar wij komen, hebben verschillende hulpvragen. Sommige ouders hebben psychosociale problemen en andere ouders zijn onzeker en hebben vooral veel vragen. Soms is er sprake van een huilbaby of een zieke baby. De ouders weten hierdoor niet goed hoe ze met hun kindje moeten communiceren. Afhankelijk van de hulpvraag, stellen we een behandelplan op. Dit is maatwerk. We volgen hierin vooral het tempo van het gezin. Soms komen we wekelijks langs en soms iedere drie weken. Omdat het zo’n persoonlijk traject is, wordt het gezin steeds geholpen door dezelfde jeugdprofessional.”
Training ‘Hechting, een goede start!’
“Onze werkwijze wordt nu door enkele jeugdprofessionals van Spring Jeugdhulp en Spring Jeugdprofessionals toegepast”, aldus Stefanie. “Veilige hechting en een goede start zijn zó ontzettend belangrijk, dat we meer collega’s willen trainen in de werkwijze. Maartje heeft samen met gedragsdeskundige Anne Kokken een training ontwikkeld, namelijk ‘Hechting, een goede start!’. De training is een preventieve interventie en is gericht op ouders en hun baby tot twaalf maanden oud. De training wordt aangeboden via het Spring Leerhuis en is beschikbaar voor jeugdprofessionals van Spring én andere professionals uit de jeugdzorg en jeugdgezondheidszorg.”
Positiviteit en zelfvertrouwen
Tot slot vertelt Maartje: “De gezinnen die we hebben geholpen, zijn heel blij met de begeleiding die ze hebben ontvangen. De ouders kregen er positieve energie van en hun zelfvertrouwen is gegroeid. Ze kregen een zetje in de rug hoe ze goed kunnen hechten met hun kindje. Ze zijn tevreden ouders met tevreden kindjes. Op die manier kunnen ze zich weer richten op het ouderschap en kunnen ze vooruitkijken naar de toekomst. Dat is heel mooi!”
Ouders die gebruik willen maken van de begeleiding, kunnen een verwijzing vragen via hun huisarts, verloskundige, kraamverzorgende, consultatiebureau, Centrum voor Jeugd en Gezin of ziekenhuis. Met de verwijsbrief kunnen ze zichzelf aanmelden bij Maartje Bekkers, via maartje.bekkers@etten-leur.nl en Stefanie Kaijen, via s.kaijen@springjeugdhulp.nl. Er is geen wachtlijst en de begeleiding wordt binnen twee weken opgestart.